بن هور جان،،
کلا لوازم آرایشی‌ و جانبی از عطر ،،عینک ، کلاهٔ ، گرفته تا کراوات ، انگشتر . دستبند، make up بگیرید تا جوراب lol در زبان انگلیسی‌ همه رو "میپوشند"! این فرهنگ با توجه به اقتدارِ زبانِ انگلیسی‌ و رویداد‌های تاریخی توسط انگلیس‌ها و حضورشون به هر شکلی در کشور‌های مختلف به همه ی اروپا سرایت کرد .آمریکا که جای خود داره ! بن هور جان جالبه بدونید کلا عطر توسط Roman‌ها و Persians متولد شّد ! اما در طولِ تاریخ صنعتِ عطر و بیشترِ تولیدات در اروپا ادامه پیدا کرد.این آزمون و خطا و دسترسی‌ اسون به محصولات در امتدادِ مسیرِ تجاری ، فرهنگِ استفاده رو نیز عموما در اروپا ارتقا داد. برند‌ها در طولِ رشد و شناخت از مارکت به سایه روشن‌های دقیقی‌ از سلیقه و تقاضا واقف شدند و به سادگی‌ هدف‌ها و رده‌های سنی از تقاضا رو شناختند و در فرهنگِ عمومی‌ هم جا افتاد. مثلا چند مورت رو که hit شندند مثال می‌زنم ..eros یا one million رو برای کلاب و زیرِ ۲۵ سال هدف گرفتند ، یا invictus رو برای سلیقه‌های مختص به teen .. در نتیجه دسته بندی‌های سلیقه‌ها شکل گرفت. میدونید ،متأسفانه قوانینِ تجاری ، دوری از قلبِ این هیاهو و عدمِ دسترسی به محصول در رابطه با این مقوله روی سلیقه ی عمومی‌ در کشور ما تاثیرِ زیادی داشته.

درود بر شما فرشاد جان ،

تصور می‌کنم منظور شما عطر‌های مشخصاً در رنجِ خانمهاست فرشاد جان.از اینکه نظرِ من رو در انتخابتون سهیم کردید سپاسگزارم اما ... صراحتا دوستِ عزیز اطلاعاتِ من در این مورد تقریبا نزدیک به صفره !!! در عطر‌های خانمها شاید بتونم بگم چند عطر که دوستشون دارم و چند عطر که دوستشون ندارم که هیچ کدام بر پایه ی استدلال یا ساختار هم نیست !! من رو ببخشید . اما دوستانی اینجا, بسیار مستدلل عطر‌های خانمها رو میشناسند و موثق به بسیاری پرداختند که من خودم مطمئنا در زمانِ خرید از مطالبشون استفاده خواهم کرد. دوباره از حضورتون عذر می‌خوام.

درود بر شما بن هورِ عزیز،

کاملا با شما موافقم، البته قیمت ۴۷۱۱ کمتر از ۱۰ دلاره در مارکت که به نظر من تمامِ خصوصیاتی که شما اشاره کردید کاملا در موردش صدق می‌کنه. بن هور جان تمامِ این شایعات در مورد کپی‌هایی‌ که میشنویم امروز ، از قشری از جامعه ی اروپا یا آمریکا آغاز میشه که توانایی‌ خریدش پایئنه ، مطالعه ا‌ش هم همچنین، و از همه بدتر دسترسی‌ آسان به وسائل ارتباط جمعی داره !! این اطلاعات تا همه ی دنیا هم بسط پیدا می‌کنه. در مورد این عطر از tom ford توی روایح تابستانی به نظر "من" عطری متفاوت آمد و دوستش دارم . قیمتش در اروپا نسبت به کیفیتش مناسبه . یادمون نره که این برند یا creed به سختی توی رنجِ Niche قرار می‌گیرند. اما در مارکتِ عمومی‌ شناخته شده تر هستند .
در مورد سلیقه ی عمومی‌،این علامت تعجب شما کاملا قابلِ درکه دوستِ عزیز. بستگی به اقشار مختلف در هر کشور و فرهنگی‌ داره. اما اگر به صورت کلی‌ تقسیم کنیم، توی آمریکا سلایق عطر‌های مردانه بیشتر متمایل به Masculine هست . این حس و حال رو من خیلی‌ توی سلیقه ی ایرانی هم می‌بینم. در اروپا اما این قصه متفاوته. به دلیلِ تحولات متعدد تاریخی و فرهنگی‌ که به تمدنیی ریشه دار تر انجامیده رنگ آمیزی این سلایق دچارِ تنوعی عمیق تر شده.اروپا در زمینه ی عطر و fashion به عقیده ی من این تفاوت رو مرهونِ وجودِ کشور‌های فرانسه و ایتالیا در این نقطه از نقشه است. از تمدن‌های فرهنگی گرفته تا معماری، design,,/fashion... و و و . به طرفِ اروپای شرقی‌ که حرکت می‌کنیم شباهت‌ها بیشتر رو به سلائقِ آسیایی رنگ عوض می‌کنند.
اما یک نکتهٔ در اروپا از آغاز به فرهنگِ استفاده از عطر بسیار کمک کرده ،هم تحتِ تاثیرِ فعلِ استفاده از عطر به عنوانِ "پوشیدن " نه‌ "زدن" و هم تاثیر‌های بر گرفته از آثارِ ادبیاتی و تاریخی. فعلِ "پوشیدن"ِ یک عطر به فرهنگِ استفاده و انتخاب : زمان ،مکان ، فصل، دما، سن ، هارمونی با لباس، تقارن با شخصیت اضافه کرده. این فرهنگ شاید در کشورِ ما عمرش هنوز به دو دهه هم نرسیده باشه اما در اروپا از آغاز با عطر متولد شده.اما در تصدیقِ فرمایش شما ، درسته , این عمق شاید منجر به انتخاب‌هایی‌ بشه که به نظر ما عجیب بیاد .

تمنا می‌کنم فریار جان ،

فکر می‌کنم توی این جمع بچه‌های دهه ۶۰ یا اواخر ۵۰ کم نباشند. مرور خاطرات دوستان نسبت به عطر‌ها من رو به این حدس رسوند. قصه ی اکثر ما از اسپری‌های یواشکی از aramis ۹۰۰ِ پدر آغاز شده ! تجربه ی من در پی‌ مچ گیری هنگام اسپری کردن ۹۰۰ ( اونهم لوازم یک پدرِ نظامی !) ختمِ به خیر شّد و به کادو گرفتنِ یک Azzaro pour homme انجامید ! قدم بعدی اکثر ما DERRICK بود !! که وقتی‌ زنگ اخر جلوی مدرسه رازی غرق در بستنیه پوپ بودم از کلاسورم افتاد و شکست ,اولین compliment زندگیم رو از مردمِ توی پیاده رو گرفتم ! خیلی‌ هم خوشحال شدم lol کمی‌ که گذشت فکر می‌کنم همه ی ما بین دو راهی JAZZ و Brut عمیقا درگیر بودیم ! خدا رو شکر خریدِ من به jazz منتهی شّد !!! آخرین خاطراتِ اون روزهای من در ایران ، محله مون خیابانِ دروس و یخچال به jazz گره خرده ! سپس پرواز و آستینی خیس از بغضِ رامسر .
فریار جان آدمها با خاطرات مشترک هرجا که باشند ،یک جایی‌ از قصه دوباره به هم میرسند. شاید دلیلِ لذت بردنِ من از بودن کنارِ شما و دوستان هم به همین دلیله.

تابستان ۲۰۱۲ برای خرید Creed selection verte مثل باقی‌ خرید‌های Niche توی مجموعه‌ام رفتم Harrods . معمولاً برای خرید‌های Niche چون با مطالعه به انتخاب می‌رسم توی فروشگاه هیچوقت عطری دیگه رو تست نمی‌کنم که مردد بشم یا در لحظه درگیر یک scent دیگه بدون شناخت بشم و لذت انتخاب اولم از بین بره.به این انتخاب هم اسون نرسیده بودم، بین خیلی‌ از گزینه‌ها انتخابش کرده بودم.
یکی‌ از فروشنده‌ها که تا حدودی من رو میشناسه و طبق عادت پیشنهادی نمیده داشت طبق معمول با یکی‌ از مشتری‌های [...] کلنجار می‌رفت . روی میز سه‌ تا عطر از ROJA بود [...] که گویا بوی عود توی این سه‌ تا عطر ایشون رو به رغمِ گرمای تابستان هنوز راضی‌ نکرده بود !! اون کنار هم Neroli porofinoِ مظلوم کنار این سه‌ تا بود که مشخص بود فروشنده به عنوان اولین پیشنهاد برای فصل به آقا معرفی کرده بود و مشتری میگفت ازش متنفره !! اون لحظه با احتساب همه ی فاکتور‌های که از این مشتری دیدم دقیقا به این نتیجه رسیدم که عطری که این ازش متنفره من قاعدتا باید عاشقش بشم !! مشتری Roja dove oud رو توی تابستان شرجی انگلیس به عنوان عطر تابستانی انتخاب کردن و تشریف بردن. Portofino رو با اولین تست عاشقش شدم ! یعنی‌ به سادگی‌ از روی انتخاب اولم قدم زد .. که فکرِ خریدِ هر دو با هم حتی به ذهنم خطور هم نکرد. خیلی‌ راحت تونستم بهش اعتماد کنم.

Neroli Portofino با هجومی از citrus آغاز میشه. اکوردی که تا چند ساعت مداوم و تا انتهای scent مواج ادامه داره.نوت‌های میانی و floral دیر تر از معمول به سمفونی ملحق میشند سپس عنبر و مشک . scent مثل یک "رُمان"ِ هیجان انگیز و یا یک love storyِ خوشفرجام در هر مقطع موج گونه قسمتی از خصوصیاتِ هر کدام از سه‌ طبقهِ نتهای عطر و شخصیت‌های داستان رو بهشون می‌پردازه ! شخصیت‌هایی‌ که تا انتها در داستان میمانند و در scent در حالِ آمد و رفت هستند . نوت‌ها fade نمیشند و ادامه ی روایت رو به دیگری نمیسپرند. تا انتها هستند. شاید متفاوت‌ترین عطرِ تابستانی که تجربه ا‌ش کردم. تنها تجربه یی که شاید بتونه portofino رو به تصویر بکشه شاید ‌نفس کشیدنِ دریا در یک عصرِ تابستانی روی قایق وقتی‌ به آبی‌‌ترین نقطه از دریا رسیدید باشه. عطر پخشِ قابل قبول و بر خلاف بسیاری از عطر‌های این فصل ماندگاری بسیار بالایی داره . دوباره مانندِ نام‌های سرِ زبان افتاده مثل Aventus این بار portofino رو با ۴۷۱۱ original eau de cologne مقایسه می‌کنند ! قضاوت‌های این چنین، محصولِ شامه‌های بسیار بی‌ تجربه است که بیشتر از ۵ ثانیه یک scent رو قضاوت و مطالعه نمیکنند. این عطر اگر با مطالعه و تجربه ی دقیق ،قضاوت بشه کاملا ارزشِ بهائی که براش می‌پردازید داره.

ممنونم فریار عزیز،

من هم از همصحبتی با هموطنان اینجا در رابطه با عطر خیلی‌ لذت میبرم. احساساتِ شرقی‌ نسبت به رایحه برام خیلی‌ آشنا و ملموسه . گاهی تحت تاثیر فضا‌هایی‌ که از یک عطر با روحیات ایرانی‌ در اینجا مجسم میشه از شمال تا جنوبِ طبیعتِ ایران رو ‌نفس می‌کشم. مخصوصاّ چند تا از نوشته‌های شما رو با همه‌ام لمس کردم.
این عطر رو من عاشقشم و چندین روز بود دوست داشتم در موردش اینجا بنویسم اما اینکار رو نکردم تا امروز که خیالم بابت یک مساله یی که آزارم میداد راحت شّد . امیدوارم خانم سحر هم دوباره حضور داشته باشند تا خوشحالیم تکمیل بشه.

* Francis Kurkdjian

نوید جان این عطر بسیار citrusy با ترنج و گریپ فروت آغاز میشه ، من سالهاست حافظم از بوی بهار نارنج خالی‌ شده اما توی این عطر شکوفه ی پرتقال و عنبر نتهای فلورال هستند.

خواهش می‌کنم مریم خانم،

بله درست می‌فرمایید،کاملا موافقم ، Creed رو خیلی‌ خوب توصیف کردید. من هم از اینکه با هموطنان در این مقوله گَپ بزنم و سلایق مختلف رو جویا بشم لذت میبرم و از لطف شما هم سپاسگزارم. امیدوارم ، امیدوارم خانم سحر هم دوباره اینجا بنویسند چون نا خواسته خودم رو باعث ناراحتی‌ ایشون می‌دونم.

دلم نیومد در مورد این عطر ننویسم !!

قبل از اینکه در مورد این "شاهکار" که سالهاست از من جدا نشده بنویسم ، برای اینکه متن در امتدادِ لقب شاهکار دادن به این عطر پیشینه‌ای از تجربه و سلیقه رو عنوان کنه باید بگم، من همیشه سقف عطر‌های کلکسیونم ۲۰۰ تا بوده . معمولاً ۳۰ تا Designer ما بقی‌ Niche .هر سال تعدادی رو حذف می‌کنم و تجربه‌های جدید رو اضافه می‌کنم ، این عطر رو روی قفسه ی Niche‌ها نگه میدارم. (.دلیلِ تمایلم به Niche‌ها در مجموعه‌ام ، جدا از کیفیّت به این دلیل بوده که عطر‌های Niche به دلیل بی‌ تفاوتی‌ِ نسبی که به مارکتِ عمومی‌ دارند و تهوری که به خرج میدند باعث میشند سلیقه در محیطی بسیار وسیع تر قرار بگیره . Niche‌ها خطر می‌کنند و این دایره ی سلیقه رو به اصطلاح expand می‌کنه . متأسفانه Designer‌ها با تفاوت‌های میلیمتری امروز تقریبا همه به هم شبیهند.)

این عطر رو نه‌ تنها در ردیف Niche بلکه چند ساله بین همه ی عطر هام به عنوان signature scent انتخابش کردم. هم به دلیل گرایش‌های شخصیتی و هم ساختار .در آغاز معرفی‌ِ این رویا نامه توجه رو به امضای زیبای استاد Francis kurkdijan جلب می‌کنم تا برداشت از این عطر به عنوانِ شاهکار با مکث آغاز نشه.

۴ نوت اجزای این معماری رو تشکیل میدند(به فارسی) ،برگ بنفشه،نعناع هندی،کهربا و مشک. که بسیار استادانه ترکیب شدند تا خالق یکی‌ از رازگونه‌ترین عطر‌های ساخته شده در کلاسِ Fougere باشند. کلاسیک، مدرن. درست مثلِ یک تکه عتیقه‌‌ و آنتیک در یک معماریه مدرن.masculine اما ظریف. احساساتِ متراکم شده در یک بطری ! بسیاری فضای این عطر رو فضای غمگینی میدونند اما تصورِ من از این عطر دقیقا یک مردِ مغرور ،درونگرا ، جذاب، ساده اما پیچیده ، که تقاضای گفتگو رو رد می‌کنه و زیبایی خودش رو با سکوت فریاد میکشه. عطر با هجومی از برگِ بنفشه و نعنأع هندی آغاز میشه ، سبز اما با زمزمه یی از گلبرگِ بنفشه ی خیس. رطوبتی با وقار که تصور رو در قالب فضای واقعی‌ به سادگی‌ با خود میبره. نیم ساعت بعد scent وارد فضایی کمی‌ صابونی میشه و کهربا آرام به عطر اضافه میشه که حالا عطر داره آرام به تکامل میرسه. در ادامه مشک به این زیبای اضافه میشه تا عطر با کمی‌ شیرینی‌ رو به dry down بره. من این عطر رو ایده‌ای مشابه با irish tweed اما با فضایی جدا درک کردم . تشابهاتِ بسیاری در مورد این عطر گفته شده مثلِ بوی سیمانِ خیس، بوی خاک بعد از باران یا بوی کرمِ خیار یا شباهت با fahrenheit . که من با اکثرشون مخالفم اما میفهمم چرا و فضایی رو که اشاره می‌کنند درک می‌کنم. البته دلیلش شایدمطالعه ی کم در مورد این scent و قضاوتِ کمی‌ عجولانه در آغازِ این عطر باشه . جالبه بدونید این عطر روی لباس فقط در دو نوتِ آغاز تا انتها می‌‌ایسته و هرگز کهربا و مشک به عطر ورود پیدا نمیکنند !! دقیقا اینجاست که عطر به کرم خیار ،یا فضای fahrenheit تشبیه میشه .این عطر فقط روی پوست بدن در ادامه کامل میشه. این عطر رو من هر چهار فصل استفاده می‌کنم ، پخش و ماندگاریش هنوز با اینکه reformulate شده راضی‌ کنندست. من در همون آغاز عاشقِ این عطر شدم اما بد نیست بگم مخصوصاّ برای آقایون ،عطر‌هایی‌ که شاید در ابتدا شما رو دفع اما در عین حال شما رو وادار به کشفشون می‌کنند عطر‌هایی هستند که شما نهایتا عاشقشون میشید و این عطر دقیقاً از همین دسته است . این عطر به هیچ عنوان عطری نیست که به عنوانِ عطر برای سن و سال بالا شناخته بشه ، اما با خصوصیاتِ خاص جدا از تکرار‌ها سرِ جای خودش می‌ایسته و کاراکترِ همگونِ خودش رو در هر سنی مجذوب می‌کنه. با پوشش‌های ساختار شکن ( نه‌ در حالِ جیغ ! ) اما minimalism یا استایل‌های black tie بسیار همخونی داره .
بازخورد، من بازخورد به یک عطر رو زیر مجموعه و تحت تاثیرِ فاکتور‌های دیگه مثلِ پوشش ، دیگر خصوصیات ظاهری و رفتار میدونم ,با همه ی احترامی که برای سلایق مختلف قائلم اما باید بگم اون کسی‌ که وقتی‌ مثلا one million یا spice bomb یا sauvage استفاده کردید به شما compliment میده مطمئنا بازخوردی نسبت به این عطر نشون نمیده. اینکه این خوبه یا نه‌ رو به قضاوت و کاراکتر خودتون واگذار می‌کنم...