ریفرمولاسیون یا همان ریفورموله شدن عطر؟
چرا بوی عطر جدیدتان با همان عطری که قبلاً استفاده میکردید متفاوت است؟
ریفرمولاسیون یا ریفورموله شدن عطر؟
بله، این یک پدیده است و مدتهاست که در همه جا مورد استفاده قرار میگیرد. آیا تاکنون شیشهای از یکی از عطرهای مورد علاقهتان را خریدهاید تا ببینید بوی این عطر با بویی که از آن به خاطر دارید کاملاً متفاوت است؟ ذهن شما به همه جا میرود، از بدگمانی (آیا تقلبی است؟؟؟) تا ناامیدی (بوی این عطر آنطوری که فکر میکردم شگفتانگیز نیست!) و سردرگمی (من مشکل دارم یا عطر؟!؟). اگر تاکنون اصطلاح ریفرمولاسیون عطر را نشنیدهاید، باید بدانید که این روشی معمول در صنعت عطر است و به دلایل مختلفی رخ میدهد.
البته ممکن است آن عطر تقلبی باشد یا احتمالاً به خاطر ذخیره نامناسب فاسد شده باشد، اما این احتمال بیشتر وجود دارد که آنچه دارید بو میکنید عطری است که ریفرموله شده است. اگر عطری را بو میکنید که از زمان اولین عرضه آن کمتر از پنج سال گذشته باشد، این احتمال وجود دارد که یک یا بیش از یک ریفرمولاسیون از آن عطر وجود داشته باشد.
چرا ریفرمولاسیون عطر اتفاق میافتد؟
درواقع دلایل زیادی وجود دارد. گاهی اوقات شرکتها به عنوان راهی برای صرفهجویی در هزینه ها، مواد متفاوتی را جایگزین میکنند. گاهی اوقات ترکیبات طبیعی عطر، دیگر خیلی در دسترس نیست یا ممکن است به دست آوردن آنها دشوار باشد. گاهی اوقات عطرها به منظور «چیزی که بازار میخواهد» ریفرموله میشوند تا با ترجیحات فعلیِ عطر بیشتر مطابق باشند.
انجمن بینالمللی عطر (IFRA) مواد مورد استفاده در تهیه عطر را تنظیم میکند و میتواند شرکتها را مجبور کند تا اگر لازم باشد عطرها حاوی برخی ترکیبات خاص باشند، شرکتها محصولات خود را ریفرموله کنند. فهرست مواد ممنوعه انجمن بینالمللی عطر بلند است و دائماً در حال افزایش میباشد. بسیاری از آن مواد، مواد طبیعیِ مشتقشده از حیوانات هستند که مواد مصنوعی جایگزینِ آنها شدهاند. اگر ترکیبات ممنوعه دلیلِ منحصر به فرد بودنِ عطر باشد، بسیار مایه تأسف خواهد بود.
وقتی عطر به لحاظ تجاری موفق باشد، فهمیدن آن آسان است که چرا شرکتهای عطر نمیخواهند راز ریفرمولهشدنِ عطر را برملا کنند. این شرکتها اغلب سعی میکنند از موادی استفاده کنند که بویی شبیه به بوی قدیمی ایجاد کند، که گاهی اوقات موفقتر از سایرین هم هستند.
حتی اگر ترکیباتِ مورد استفاده تغییر نکرده باشد، عطرهایی که وابسته به مواد طبیعی هستند در هر سال به هر حال تغییراتی خواهند داشت. ممکن است بوی محصول امسالِ اسطوخودوس کاملاً متفاوت از بوی آن در سال دیگری باشد. رایحه آن بسیار بسته به این است که در کدام قسمت جهان رشد کرده باشد. بوی اسطوخودوسی که در پروانس فرانسه رشد کرده باشد به بوی اسطوخودوسی که در کنت انگلستان رشد کرده شبیه نیست.
پس آیا ریفرمولاسیون عطر چیز بدی است؟
نه لزوماً. ممکن است برخی ریفرمولاسیونها را پیشرفت در نسخه اصلی عطر بدانید و گاهی اوقات بیان تفاوت آنها واقعاً دشوار است.
عطر "چنل شماره 5 پارفوم"
عطر "چنل شماره 5 پارفوم" که تقریباً صد سال از عمر آن میگذرد، به منظور انطباق با مقرراتی که استفاده از بلوط را محدود میکند ریفرموله شد و همچنین برای جذب ترجیحات مشتریان جوانتر، تغییراتی در آن ایجاد شد. اگرچه چنل شماره 5 هنوز بسیار پرفروش است، اما در واقع تعداد کمی از ما بوی چنل شماره 5 اصلی را شنیدهایم.
عطر "دیور هوم"
یکی دیگر از عطرهای محبوب، به نام "دیور هوم"، برای اولین بار در سال 2005 به بازار آمد و حاوی پودر سنگین زنبق بود که بوی آن در عطرهای مردانهاش عملاً شنیده نمیشد. بسیاری از مردها عاشق آن بودند اما برخی دیگر از آن متنفر بودند زیرا احساس میکردند خیلی زنانه است. بنا به اظهارات، شش سال بعد دیور این عطر را ریفرموله کرد تا حاوی رایحه ملایمتری از زنبق باشد. کسانی که عاشق عطر اصلی بودند نسبت به آن بسیار خشمگین شدند، اما برخی افراد هم نسخه جدیدتر را ترجیح دادند.
عطر "اوپیوم"
عطر "اوپیوم" که نسخة ناقصی از همین عطر بعد از ریفرمولهشدن در سال 2009 میباشد، که مشاوران فروش اصرار دارند که این عطر هم با همان فرمولاسیون ساخته شده است و فقط بستهبندی آن تغییر کرده است.طبق گفته نویسنده: این عطر به خاطر محدودیتهای IFRA در مورد موادِ معطر (اوژنول و ایزو-اوژنول) که ترکیبات اصلی در اوپیومِ اصلیِ 1977 بودند، ریفرموله شده است.
البته هیچکس نمیخواهد بداند که عطر مرد علاقهاش ریفرموله شده است. به همین دلیل است که ریفرمولاسیون به صورت راز نگه داشته میشود. اگر از مشاور فروش بپرسید که عطری ریفرموله شده یا نه، طوری به شما نگاه میکنند که گویی دیوانه هستید که چنین چیزی میپرسید؛ حتی اگر برایتان کاملاً واضح باشد که بوی آن اصلاً یکسان نیست.
شرکتها چگونه میتوانند از این فریبکاری فرار کنند؟
بخش بزرگی از پاسخ این سؤال این است که هیچ الزام و نیازی وجود ندارد که شرکتهای عطر، مواد تشکیلدهنده محصولات خود را آشکار کنند. آنها فقط ملزم هستند که موادی که «آلرژیزاهای شناختهشده» هستند را روی بستهبندی محصولات برچسب بزنند، نه اینکه فهرست کامل ترکیباتِ به کار رفته را ذکر کنند. بدون لزوم ارائه شفافیت، شرکتها میتوانند فرمولهای خود را بدون هیچ گونه واکنش و عکسالعملی به طور مخفیانه تغییر دهند. از زمان آغاز عطرسازیِ مدرن، محرمانه بودن و پنهانکاری، هنجار و جذبه این صنعت بوده است.
اینکه ریفرمولاسیون مشکل بزرگی باشد یا نه، همه به این بستگی دارد که چگونه به عطر نگاه کنیم. اگر عطر را صرفاً یک محصول زیبایی مانند کرم مرطوبکننده یا لوسیون بدن بدانیم، احتمالاً از ایده کلیِ ریفرمولاسیون پریشان نمیشوید. با این وجود، اگر عطر را هنر بدانید بسیار نگران و پریشان خواهید شد. جعل کردن نقاشی به عنوان نقاشیِ اصلی، جرمی قابل مجازات است.
گفته نویسنده
موضع من حد وسط است. من واقعاً آرزو میکنم شرکتهای عطر نسبت به اقدامات خود و برچسبگذاری محصولاتِ خود صادقتر و صریحتر باشند. من واقعگرا هم هستم و فکر نمیکنم که این اتفاق بیفتد، مگر اینکه شرکتها موظف به ارائه افشای کامل باشند.
واقعاً مهم است که در هنگام خواندن نقد و بررسی عطر، ازجمله مواردی که در اینجا ذکر شد، به زمان نوشته شدنِ آن توجه کنیم. ممکن است نقد درباره عطری نوشته شده باشد که نمونه مشابهی از نمونههای موجود در فروشگاهها با همین نام، نباشد.
در پایان هر تصمیم خریدی که دارید، ازجمله خرید عطر، به غریزه خود اعتماد کنید. روی این متمرکز نشوید که آیا این عطر، یکی از ریفرمولاسیونهای زیادِ عطر است یا خیر. فقط از خودتان بپرسید که آیا این رایحهای است که خودتان دوستش دارید. اگر پاسختان مثبت است، آن وقت آن عطر مناسبِ شماست.
نویسنده متن : ERICA
ترجمه عطرافشان