Montale - Amber Musk

موبی دیک ماقبلِ مِلویل!
افقِ عطرسازی مملو از موادیِ که حس شگفتی مارو تحریک می‌کنن. تجسم و خلاصه ی این جهانِ شگفت انگیز می‌تونه امبرگریس با منشا عجیب و غریب خودش در دستگاه گوارشی نهنگ عنبر باشه.
مَندی افتل - جوهر و کیمیاگری!
Mandy Aftel, Essence and Alchemy


نوعی از بویِ خوش و سِرگین سُتور بحری است. (فضله حیوان دریایی!) یا چیزی است که در قعر دریا خیزد و حیوانات بحری میخورد و می‌میرد و بیشتر در شکم ماهی یافته شود. گویند که نوعی از موم است که به مرور ایام روان گردد، به دریا افتد و موج دریا آن را بر کنار اندازد. گرم و خشک است، در دوم مقویِ دماغ و حواس و اعضای بدن.
لغت‌نامه دهخدا!


گوهراقیانوس، شاه‌بوی، امبرگریس یا عنبر به ترشحاتِ سیستمِ گوارشیِ نهنگِ عنبر گفته میشه که به شکل سفت شده و ازطریق مقعد حیوان خارج و به داخلِ اقیانوس ریخته میشه!
البته برخی به اشتباه این ماده رو اسپرم نهنگ می‌دونن که کاملا اشتباهه! احتمالا بخاطر اسم (Sperm Whale) که خطابِ انگلیسی این نوع نهنگ هست چنین سوبرداشتی شکل گرفته.
امبرگریس توده یا لخته ی روغنیِ سفت شده ای که سیستم گوارش نهنگ (روده کوچک) برای از بین بردن پسماندِ سخت، استخوانی و هضم نشده ی داخل روده اون رو تولید و در نهایت توسط سیستم دفع از بدن خارج میکنه. درواقع بدن نهنگ برای جلوگیری از آسیب های احتمالی که این پسماندهای سخت میتونن ایجاد کنن، توسطِ بافت های داخلیِ روده یک نوع جرم، شهد یا شیره ی چرب، ژلاتینی، لزج، چسبنده و موم مانند تولید میکنه که دور اون اضافاتِ تیز و بُرنده رو بگیره و از زخمی شدن دیواره ی روده جلوگیری کنه. میشه گفت ترشحیِ که فرآیند هضمِ ناقصِ نهنگ رو کامل میکنه. این ماده پایه ی کلسترولی و چرب داره و غالبا با رنگ های سیاه، سفید، زرد، خاکستری و حتی گاهی اوقات آبی شناخته میشه. (سیاه کمترین کیفیت/سفید بالاترین کیفیت و سافت ترین رایحه/ خاکستری؟ محبوب عطرسازی!)
امبرگریس وقتی از بدن نهنگ خارج میشه کاملا حالت نرم داره و بوهای حیوانی و مدفوع مانند از خودش ساطع میکنه. اون چیزی که ما بعنوان امبرگریس خوشبو می‌شناسیم (که در ساحل پیدا میشه) توسط برخورد دائم املاحِ آب اقیانوس، دریافت گرما و نور خورشید و همچین چندین سال شناور موندن توده برروی آب تشکیل میشه..!

امبرگریس به دوحالت در عطرسازی مورد استفاده قرار می‌گیره.
یک. فیکساتور و پایه دو. نت اصلی
البته در جایگاه فیکساتیو به جای امبرگریس طبیعی میشه آلترناتیوهای سنتتیک مثل امبروکسن (Ambroxan) استفاده کرد.

چند وقت پیش مطلبی در مورد گیاه کلاری سیج میخوندم که اونجا نویسنده می‌رسه به امبروکسن و اشاره میکنه که درونِ کلاری سیج کمیکالی وجود داره به نام اِس'کِلِ'ریول (Sclareol) که با اون میشه امبروکسن رو ایجاد کرد. اما چون این ماده به مقدار خیلی اندک داخل این گیاه وجود داره، استخراج و خالص سازی اون خیلی سخت و هزینه برِ، برای همین کمپانی های مربوطه بیشتر میرن سراغ لادن! در ادامه ی نوشته میره سراغ کمپانی فِرمِنِیش (یا فرمِنیخ) (Firmenich) و می‌نویسه این کمپانی دو آنزیم اصلی که برای ایجاد اسکلریول لازم هست رو از دی‌ان‌ای کلاری سیج خارج و داخلِ باکتریِ اِشِریشیا کُلای (Escherichia coli) یا همون ای کلای باکتریا (E coli bacteria) قرار میده و سپس توسط یک بایو ری اَکتِر (بیورآکتور) اسکلریول رو در حجم زیاد و بسیار مقرون به صرفه ایجاد میکنه [پرورش میده]
در آخر به اَمبِرِرُم (Ambrarome) تولید کمپانی سینِروم (Synarome) و اَمبروفِکس (Ambrofix) تولید کمپانی گیوودِن (Givaudan) هم بعنوان محصولات جایگزین امبرگریس اشاره میکنه / این رو هم قید میکنه که جایگزین های امبرگریس می‌تونن رایحه های گرم، شیرین، انیمالیک، گازدار، چوبی روشن و کرِم مانند داشته باشن!

در آخر چند عطر که از نظرمن امبرگریس اروتیکی در ذات خودشون دارن رو برای شما عزیزان یادداشت میکنم! (البته تا جایی که حافظه ام یاری کنه) / شخصا به ستاره دارها میل بیشتری دارم! :)

Frederic Malle, *Portrait of a Lady, French Lover
Andy Tauer, *N°02 *N°09 *L'Eau
Andy Tauer, *Au Coeur du Desert
Saint Laurent, L'Homme Parfum Intense
Kurkdjian, Baccarat Rouge 540
Serge Lutens, *Muscs Koublai Khan
Creed, *Green Irish
By Kilian, Back to Black
Dior, Sauvage
Roja, *Roja
Nishane, Ani
Xerjoff, AmberStar* *Opera
Agonist, Black Amber
Le Labo, Another 13
Acqua di Parma, Colonia Ambra
Initio, *Magnetic Blend 1
Montale Amber Musk

پشت خیلی از عطرها خاطراتِ عظیم الجثه ترین جاندار این سیاره ی باشکوه پنهان شده! مرسی جناب نهنگ :)

سلام عزیزان اینکارو کسی تست داشته؟