زندگیهای سهگانه دیور پویزن گرل : ادو پارفوم، ادو تویلت و آنکسپکتد
جادوی عطر افسانهای «دیور پویزن» به این نکته مهم ارتباط داشت که در زمان عرضهاش اساسا مثل یک برگ برنده و سرنوشتساز عمل کرد. ادوارد فلشر در رویای خیالانگیز خودش در سال 1985 به شیوهای از نتهای گل مریم و آلو استفاده میکرد که عطر ویژهاش را از خلاقیتهای رایج در آن دوران متمایز میساخت. او درواقع عطری خلق کرده بود که محدود به جلوههای خاکیـزمینی چایپر، جلوههای شرقی ادویهای، نتهای آلدهیدی باطراوت یا روایح گلفام طراوتبخش نبود، بلکه براساس سرشتی مدرن و میوهایـفلورنتیال (گلفامـشرقی) شکل میگرفت.
با حرکتی سریع به سال 1998 و بهسراغ ادیشن خاصی از «پویزن هیپنوتیک» برویم که یک لوسیون مخصوص برنزهسازی پوست با رایحههای چوبی بود، درحالی که همین محصول هم مثل یک برگ برنده عمل کرد. این ادیشن از خلاقیتهای مرسوم در آفرینش نتهای گورماند (دارای روایح خوراکیهای شیرین) پیروی میکرد اما طوری طراحی شده بود که بهجرات میتوان گفت تا حالا این روایح بادامی، وانیلی و نارگیلی را در میان هیچ کدام از عطرهای خانههای مُد جریانساز احساس نکرده بودید.
در این فاصله زمانی، دیور همچنین از سه ادیشن دیگر هم رونمایی کرد ــ تندر (آمیخته به روایح گلهای سفید عسلی)، پیور (با بوی روایح گلهای سفید و حالتی صابونی) و میدنایت (عطر محبوب من در کنار ادیشن اصلی؛ با روایح کهربایی، گل رز و نعناع هندی). این سه ادیشن هم تا اندازهای محبوبیت پیدا کردند که به عطرهای آیینی تبدیل شدند.
بنابراین همراه با توقعات زیاد و البته کمی شک و تردید بود که بسیاری از ما (ازجمله خود من) به جدیدترین عطر در مجموعه عطرهای پویزن (یعنی «پویزن گرل»، ساخته فرانسوا دماشی) نزدیک شدیم. متاسفانه نه نام این محصول و نه برنامههای بازاریابی آن برای من آنقدرها هیجانانگیز نبودند. من طرفدار عطرهایی هستم که برای همه گروههای سنی ساخته میشوند اما به نظر میرسد که بسیاری از برندها دارند جامعه هدف خودشان را صرفا به مخاطبان جوان و جوانتر اختصاص میدهد، تا حدی که میترسم بهزودی عطرهایی با عنوان کوکو شنل اینفانت یا بیبی جادور ساخته شوند!
اما جدای از نام و ساختار مفهومی این عطر، من متوجه شدم که ادیشن ادو پارفوم «پویزن گرل» را واقعا دوست دارم. اولین باری که این عطر را روی پوست خودم امتحان کردم (بعد از چند بار بوییدن بطری و بلاترهای آن)، هرم بویایی آن را بهطور کلی فراموش کردم و تنها چیزی که احساس میکردم، «شیرینی» بود. شگفتزده بودم از اینکه خیلی راحت میتوانستم آکورد وانیلیـبادامی را تشخیص بدهم. خیلی سریع پیش خودم میگفتم: «بهبه چقدر لذیذ»! من بوی هیچ گل خاصی را حس نمیکردم (نه گل رز و نه شکوفه پرتقال در آن عطر برجسته نبودند) اما روایح مرکباتی درخشانی را در لایه آغازین احساس میکردم که در یک ساعت اول از بین میرفتند و البته جلوههای پودری تونکا و رد باقیمانده از بلسان کلمبیایی که در نت پایه وجود داشت.
پس نه! «پویزن گرل» مثل همه ادیشنهای قبل از خودش واقعا یک برگ برنده و سرنوشتساز در جهان عطرها نیست. «پویزن گرل» نمیتواند یک عطر پیشگام، جریانساز یا آنقدرها حتی منحصربهفرد باشد. و «پویزن گرل» هیچ ربطی هم به عطر اصلی «پویزن» ندارد. اگرچه باید گفت که «پویزن گرل» دارای شباهتهای خاصی به «پویزن هیپنوتیک» است: هر دو دارای مقادیر زیادی از نتهای گورماند وانیل و بادام هستند. افزون بر اینها، من پژواکی از جلوههای وانیل و چوب صندل در عطر «ادیکت» را هم در «پویزن گرل» احساس میکنم. «پویزن گرل» یک عطر شرقی قدرتمند اما ساده است که قطعا دوستداران نت وانیل را خوشحال میکند (مثل خودم). بهطور کلی «پویزن گرل» برای ذائقه من کمی زیادی شیرین است (من کنزو آمور را در حالتهای ترکیبی بین وانیل و بادام ترجیح میدهم) اما یکی از اعضای خانوادهام را میشناسم که واقعا عاشق عطر «پویزن گرل» است. جالب اینجاست که همان عضو خانواده من، عطر «تیری موگلر آلین» و فلنکرهای آن را هم دوست دارد و نظر من هم این است که «پویزن گرل» حالوهوای مشابهی دارد (منظورم این نیست که بوی این عطرها با همدیگر یکسان است، بلکه اینطور فکر میکنم که اگر کسی عطر «تیری موگلر آلین» را دوست داشته باشد، به احتمال زیاد از «پویزن گرل» هم لذت میبرد).
یک سال بعد، دیور یک ادیشن ادو تویلت از «پویزن گرل» را معرفی کرد که آن هم توسط فرانسوا دماشی خلق شده بود، درحالی که نتهای مرکباتی را غلیظتر میکرد و رایحه پرتقال کاراملیشده را برجستهتر میساخت. ادیشن ادو تویلت «پویزن گرل» مثل یک بستنی میوهای یخی بود (آمیزهای از شربت پرتقال و بستنی وانیلی). غنا و ژرفای ادیشن ادو پارفوم و همچنین حالت پودری رایحه بادام کنار رفته بود و ماندگاری عطر هم کمی کمتر به نظر میرسید. علاوه بر اینها، ادیشن ادو تویلت خیلی سریع به نتهای پایه میرسید، بدون اینکه مراحل تکامل زیادی را سپری کند. بنابراین با یک «پویزن گرل» مخصوص روزهای تابستانی مواجه هستیم، یعنی همان روزهایی که استشمام نتهای پایه شرقی دیگر خوشایند نیست. خیلی راحت میتوانید از ادیشن ادو تویلت «پویزن گرل» استفاده کنید اما بوی این عطر بسیار آشنا و معمولی به نظر میرسد.
در سال 2018 هم «پویزن گرل آنکسپکتد» عرضه شد که اولین فلنکر بعد از عرضه ادیشن ادو تویلت «پویزن گرل» بود (یک حرکت رایج در میان بسیاری از برندهای عطرسازی). نام این عطر جدید باعث خندهام شد چون کاملا احساس میکردم که همه ما منتظر یکجور فلنکر نهایی و پایانی هستیم. پس کاملا این نام با انتظارات ما همخوانی داشت.
قبل از خواندن اسم نتهای درون عطر، من به این فکر میکردم که چه چیزی میتواند یک عطر را به عطری غیرمنتظره (آنکسپکتد) تبدیل کند. مطمئنا این جلوه غیرمنتظر بهخاطر نت نعناع هندی نمیتوانست باشد چون این نت جزو نتهای بسیار محبوب و پراستفاده است. بوی شکلات، پرالین یا قهوه هم نمیتوانست باشد چراکه این نتها هم این روزها بسیار رایج هستند. اما احتمالش وجود داشت که نوعی نت گلفام کمیاب و خاص بتواند حالتی غیرمنتظره خلق کند؟ شاید رگهای از نت چرم با رگههای جیر؟ شاید نوعی نت عود برای مخاطبان جوانتر؟ یا بوی ریواس که امروزه به یکی از مُدهای روز تبدیل شده است؟
نه... هیچکدام. پاسخ ما این است: نت زنجبیل. بهجای جلوه پودری بادام، فرانسوا دماشی از جلوههای دلپذیر و کمی نمکی زنجبیل استفاده کرده است. بوی نارنج محو شده و بوی تند پرتقال خونی بهجای آن نشسته است. تمام آمیزه این عطر واقعا ساده به نظر میرسد. مایههای وانیلی در ادیشن ادو پارفوم «پویزن گرل» تا رسیدن به جلوههای پسرایحه مثل یک چاشنی دلپذیر و کرهای باقی میماندند، اما در ادیشن ادو تویلت «پویزن گرل» با جلوههای گورماند و مرکباتی مواجه بودیم، درحالی که نت وانیل در عطر آنکسپکتد یک درجه کمرنگتر میشود و حالت خامهای کمتری پیدا میکند. نت شیرین مرکباتی و جلوههای خاکیـزمینی زنجبیل هم برجسته میشوند. ادیشن آنکسپکتد برای کسانی طراحی شده است که عطری سبکتر و درخشانتر میخواهند و دنبال مایههای گورماند (با بوی روایح خوراکی شیرین) کمتری هستند. من شخصا عطر آنکسپکتد را عطری ساده اما دلپذیر و خوشایند میدانم.
بعد از همه این نکاتی که گفتم، انتقاد من به این ادیشنهای مختلف این است: این عطرها کمی فاقد اصالت و شخصیت مستقل هستند. واقعا چیز خاصی در ادیشن ادو پارفوم و ادو تویلت «پویزن گرل» وجود ندارد که بتواند این عطرها را از دیگر عطرهای مشابه در بازار متمایز کند، درحالی که عطر اصلی پویزن و ادیشن پویزن هیپنوتیک (و حتی پویزن میدنایت) واقعا عطرهای متمایز و متفاوتی بودند. درواقع عطر آنکسپکتد کمی جالبتر از دیگر ادیشنهای نامبرده در این مقاله است، اما معمولا حالتهای گازدار و نمکی رایحه زنجبیل را هم در این عطر احساس نمیکنیم (که کاملا با نت زنجبیل در عطر تویلی تفاوت دارد).
آیا منصفانه است که «پویزن گرل» را با ادیشنهای قبلی مجموعه پویزن مقایسه کنیم؟ با اینهمه تفاوت و فاصله اساسی، آیا اصلا مقایسه بین عطرهای «پویزن گرل» و ادیشنهای قبلی مجموعه پویزن امکانپذیر است؟! برند سازنده میگوید که پویزن گرل ادو پارفوم، پویزن گرل ادو تویلت و آنکسپکتد جزو عطرهای کاملا عالی هستند و من هم تردیدی ندارم که این عطرها مخاطبان و طرفداران خاص خودشان را پیدا خواهند کرد. ادیشنهای ادو پارفوم و ادو تویلت «پویزن گرل» برای دوستداران نتهای گورماند وانیلی جذاب خواهند بود، درحالی که آنکسپکتد کسانی را خوشنود خواهد کرد که مایههای وانیلی کمتر و محدودتر را میپسندند. با عرضه هر کدام از این ادیشنها، درواقع عطر ما نسبتا سادهتر و کمتر شیرین شده، درحالی که ماندگاری کمتری هم پیدا کرده است.
حالا امیدوارم که کمپانی دیور به من اجازه بدهد که یک نکته جسورانه را به آنها پیشنهاد کنم: فلنکرهای بیشتر برای پویزن گرل را فراموش کنید و در عوض عطری در قالب «پویزن هومه» بسازید. اینکه چرا تا به امروز چنین اتفاقی رخ نداده است، واقعا برای من تعجبآور است. و اگرچه من در جهان عطرسازی به جنسیتها باور ندارم، اما کنجکاوم که ببینم برند دیور واقعا چطور یک ادیشن مردانه از عطر پویزن را خلق خواهد کرد... .
نویسنده: مارلن الیوت هریسن
ترجمه: ندا احمدلو
منبع: Fragrantica
لینک مطلب:
https://www.fragrantica.com/news/Original-vs-Flanker-The-Three-Lives-of-Dior-Poison-Girl-EDP-EDT-and-Unexpected-10474.html