عطرهای فضایی ناسا: بوی ماه و مریخ چیست؟

 

آیا تاکنون به این موضوع فکر کرده‌اید که فضای کیهان چه بویی دارد یا بوی کهکشان‌ها از چه ویژگی‌هایی برخوردار است؟ عطرسازان مختلفی در طی سال‌های اخیر شدیدا درگیر همین موضوع بوده‌اند و عطرهایی را در جهان نامتناهی ما خلق کرده‌اند که می‌توان با عنوان «عطرهای الهام‌گرفته از فضا» از آنها نام برد. این عطرها مثلا یادآور چیزهایی مانند کره ماه هستند یا این‌که با الهام‌گیری از قطعات واقعی شهاب‌سنگ یا بهره‌گیری از گزارش‌ها و روایت‌های فضانوردان واقعی طراحی شده‌اند. بنابراین در بازار جهانی می‌توان به طیف خاصی از عطرها دسترسی پیدا کرد که برای طرفداران ادکلن‌های موضوع فضایی قطعا جذابیت‌های خاصی خواهند داشت. در ادامه این مقاله با برترین عطرهای الهام‌گرفته از فضا آشنا خواهیم شد.

برترین عطرهای الهام‌گرفته از فضا

۱. او د اسپیس و او د لونا ــ کمپانی اسمل آف اسپیس

او د اسپیس عطری است که برای شبیه‌سازی بوی فضای کیهان یا فضای بیرون از کره زمین طراحی شده است. این عطر را که می‌توان از پروژه‌های عطر ناسا معرفی کرد، اساسا با همکاری استیو پیرس (شیمیدان) برای ناسا (NASA) خلق شده است. قرار بر این بود که عطر او د اسپیس از طریق آشنا کردن فضانوردان با بوهای منحصربه‌فردی که ممکن است در طول ماموریت‌های فضایی با آنها برخورد کنند، به آنها در آموزش مأموریت‌های فضایی کمک برسانند. آمیزه او د اسپیس براساس ترکیبی از نت‌های فلزی و دودی شکل می‌گیرد و روح کلی این عطر درواقع بوی چیزهایی مانند استیک سوخته، باروت، تمشک و نوشیدنی رام را به یاد می‌آورد. سرشت و کیفیات او د اسپیس شدیدا عجیب‌وغریب و جذاب هستند و درنتیجه شیمی منحصربه‌فرد فضای کیهان را تداعی می‌کنند. در سال ۲۰۲۰ بود که او د اسپیس به‌واسطه کمپین کیک‌استارتر در دسترس عموم قرار گرفت و کنجکاوی و هیجان بسیار شدیدی را در میان علاقه‌مندان به فضا برانگیخت. فهرست نت‌های این را می‌توان این‌گونه توصیف کرد: میوه‌جات، بادام ، بوی فلزات، ترکیبات اوزونیک، رام (نوشیدنی)، بیسکویت، بوی باروت، آتش، لاتکس.

عطر او د لونا هم با این هدف طراحی شد که بوی ماه را براساس روایت‌ها و گزارش‌های ثبت‌شده توسط فضانوردان آپولو خلق کند. در وب‌سایت فضانوردان آپولو درباره بوی ماه آمده است: «یک بوی منحصربه‌فرد که توصیفش واقعا دشوار است... مثل بوی باروت استفاده‌شده». البته آنها نمی‌توانستند بوی ماه را در شرایطی که روی ماه حضور داشتند، حس کنند؛ اما می‌گویند که گردوغباری که موقع مأموریت‌ها روی لباس‌های فضانوردیشان می‌چسبید، چنین بویی می‌داد. فهرست نت‌های موجود در این عطر به این ترتیب است: بوی باروت، آتش، دود.

۲. ژوپیتر ــ تولی پرفیوم

عطر ژوپیتر که توسط کمپانی تولی پرفیوم ساخته شده، یکی دیگر از ادکلن‌های موضوع فضایی است که بیشتر به یک پروژه هنری شباهت دارد تا به یک عطر عادی. طراح این عطر، یعنی آپوستولوس کاریسیس، برای خلق عطر ژوپیتر از سه ماده‌ای که سیاره مشتری (ژوپیتر) را لایه‌بندی می‌کنند، الهام گرفته است: آمونیاک، گوگرد و سیانید. مهم‌ترین ویژگی عطر تولی ژوپیتر، این است که با پایبندی به اصل کارکرد داشتن طراحی نشده، بلکه با هدف جابه‌جا کردن مرزهای عطرسازی خلق شده است. بنابراین با نوعی استفاده مجدد از روایح آشنا در عطرهای همیشگی مواجه نیستیم، بلکه کاملا روبه‌روی یک تجربه متفاوت و جدید قرار می‌گیریم. عطر تولی ژوپیتر می‌خواهد که شما را به سیاره مشتری (ژوپیتر) منتقل کند و زمانی که موج اولیه برخورد با آن را پشت سر بگذارید، بوی چیزهایی مثل بادام، زعفران و مشک را احساس خواهید کرد.

۳. نبولا ۱ و نبولا ۲ ــ اولیور اند کو

برند اسپانیایی اولیور اند کو که در تولید عطرهای نیش فعالیت دارد، عطرهای نبولا ۱ و نبولا ۲ را براساس عکس‌های سحابی از اوریون و کارینا طراحی کرده است. هدف از آفرینش این عطرها درواقع پیوند دادن رنگ‌ها و بافت‌های خاص به روایح مرتبط با آنها بوده است. هر دوی این عطرها شامل طیف وسیعی از نت‌ها هستند. آکوردهای کلیدی و مهمی که با کمک این انبوه نت‌ها شکل می‌گیرند را می‌توان به ترتیب زیر معرفی کرد:

نبولا ۱: کهربایی، مرکباتی، چرمی، گل‌فام، چوبی، شیرین، ادویه‌ای گرم، دودی، پودری و مشک‌اندود.

نبولا۲: مرکباتی، آروماتیک، سبز، چوبی، ادویه‌ای باطراوت، گل‌فام، گیاهی، اُزونیک، ادویه‌ای لطیف و شیرین.

۳. اینتو د ووید ــ جولیت هز ا گان

کیهان فقط به ستاره‌های درخشان و سحابی‌های رنگارنگ محدود نمی‌شود، بلکه نیمه تاریکی هم دارد ــ مخصوصا سیاه‌چاله‌ها. عطر اینتو د ووید به‌عنوان یکی از عطرهای الهام گرفته از فضا، به چیزهایی مانند سیاه‌چاله‌ها، نیروی گرانش و نیروهای اسرارآمیز فضا توجه دارد. رومانو ریچی (سازنده این عطر)، شیفتگی خود به ناشناخته‌ها را در خلق این عطر نشان داده و سیاه‌چاله‌ها را به اسرار گریزان درون ما انسان‌ها تشبیه کرده است. همین خصوصیات باعث شده‌اند که اینتو د ووید به کاوشی جسورانه در انرژی تاریک کیهانی تبدیل شود. نت‌هایی که طبق گزارش رسمی کمپانی سازنده در آمیزه اینتو د ووید وجود دارند، به ترتیب زیر هستند:

نت آغازین: شیرین‌بیان؛ نت میانی: ارکیده سیاه و دانه تونکا؛ نت پایه: چوب گایاک، نعناع هندی، پاپیروس و چوب سدر.

۴. سنتر اف د یونیورس ــ ال کمیا پرفیومز

بطری عطر سنتر اف د یونیورس (ساخته‌شده توسط ال کمیا پرفیومز) با تصویری از «شب پرستاره» (اثر مشهور ون‌گوگ) تزئین شده است. درون این بطری درواقع عطری نهفته است که می‌خواهد بوی فضای کیهان را به شما هدیه بدهد. در توصیفات رسمی کمپانی سازنده آمده است: «در مرکز کهکشان راه شیری، انبوهی از اتیل فرمات وجود دارد؛ نوعی استر آلیفاتیک ساده که در بوی رام و تمشک یافت می‌شود». سازندگان سنتر اف د یونیورس، این روایح را به نت‌هایی اضافه کرده‌اند که طبق توصیف فضانوردان پس از پایان مأموریت‌های فضایی روی لباسشان احساس می‌شد. «بوی فلز تازه جوش‌خورده، باروت، استیک سوخته در تابه چدنی، کلوچه سوخته بادام، زغال و اُزون».

نت‌های کلیدی که طبق توصیفات رسمی کمپانی سازنده در سنتر اف د یونیورس حضور دارند، به این ترتیب هستند: تمشک، رام (نوشیدنی)، فلز داغ، اُزون، باروت، زغال.

۵. هسپریا ــ بررا۶

بررا۶ (تولیدکننده ایتالیایی این عطر) نام هسپریا از «هسپریا ۶۹» گرفته اس: سیارکی که توسط جیووانی شیاپارلی (فضانورد ایتالیایی) کشف شد. حال‌وهوای عطر هسپریا را این‌گونه توصیف کرده‌اند: «هوایی تازه با بویی تند زیر آسمان یک شب بهاری. آسمان با آبی تیره و غلیظش بر فراز شهر دوردست سایه افکنده است. و در فضایی تیره و ابهام‌آلود به‌آرامی نفس می‌کشد. سکوت نهفته در تاریکی شباهنگام، بوی ترکیبات سبز و خاکی‌ـ‌زمینی را دارد که انگار از باغی سرشار از گیاه به مشام می‌رسد».

نت‌های کلیدی و اصلی موجود در عطر هسپریا، براساس توصیفات کمپانی تولیدکننده، به این ترتیب هستند: ترنج، لامی، هل، دانه سرو کوهی، اسطوخودوس، خاراگوش، روایح دودی، کشمران، چوب سدر، آمبروکسان و مشک.

۶. کالکشن شوتینگ استارز ــ زرجوف

زرجوف، این برند عطرسازی لوکس ایتالیایی، در سال ۲۰۰۷ تصمیم گرفت که دست روی یک مفهوم بسیار منحصربه‌فرد بگذارد: ستاره‌های دنباله‌دار (شوتینگ استارز). این کالکشن همچون شعر زیبایی است که به کیهان تقدیم می‌شود و از زیبایی‌ها و رمز و رازهای نهفته در بارش‌های شهابی الهام می‌گیرد. هر کدام از عطرهای این کالکشن به نام یک رویداد آسمانی یا یک ستاره سقوط‌کرده نام‌گذاری شده‌اند. یک شگفتی و سورپرایز هم برای خریداران کالکشن شوتینگ استارز وجود دارد: قطعاتی از شهاب‌سنگ‌های واقعی که در بسته‌بندی لوکس این عطرها قرار می‌گیرد. درست خواندید! با خریدن هر بطری از این عطرها نه‌تنها بوی کهکشان‌ها را لمس خواهید کرد، بلکه یک قطعه شهاب‌سنگ هم به‌دست می‌آورید!

عطرهای کالکشن شوتینگ استارز درواقع یادآور ستاره‌هایی هستند که ردّپای خودشان را در اتمسفر زمین باقی گذاشته‌اند. این ستاره‌ها نیز بسیار با دقت انتخاب شده‌اند تا سرشت ویژه این رویدادهای کیهانی را به‌خوبی منعکس کنند و قلمروی عطرهای الهام گرفته از فضا را گسترش بدهند. تا کنون ۱۶ عطر در این کالکشن ساخته شده‌اند و هر کدام هم ساختار آمیزه‌ای منحصربه‌فرد خودشان را دارند.

۷. مون داست ــ مین نیویورک

عطر مون داست (ساخته کمپانی مین نیویورک) با این شعر به ما معرفی می‌شود: «گفته‌اند که ماه، بوی باروت می‌دهد. شبیه به زمانی که باران از صحرا رد شده باشد ــ اسرارآمیز و شاعرانه، انگاری که از آینده آمده است». برند مین نیویورک تلاش می‌کند که دقیقا همین بوی خاص را درون عطر مون داست (به معنای غبار ماه) خلق کند. اما غبار ماه واقعا چه بویی دارد؟ شاید بتوان گفت که بویی شبیه به بذر هویج!‌

طبق توصیفات ثبت‌شده در وب‌سایت مین نیویورک، نت‌های کلیدی نهفته در مون داست به این ترتیب هستند:

نت آغازین: گشنیز، آکورد معدنی، بذر هویج؛ نت میانی: سنگ چخماق، اُزون، تنباکو؛ نت پایه: لوبان، زمین، مشک سیاه.

۸. لونا کالکشن، لونا استارز عطار کالکشن، لونا استارز اسولوتو کالکشن ــ تیتزیانا ترنزی

تیتزیانا ترنزی چندین کالکشن لونا دارد که همگی واقعا شگفت‌انگیز و جذاب هستند. هر یک از این سه کالکشن، عطرهای بسیاری را در اختیار مخاطبان می‌گذارند و بنابراین عرضه کردن فهرستی کامل از آنها به یک مقاله کاملا جداگانه نیاز دارد. عطرهای این سه کالکشن در گروه عطرهای الهام گرفته از فضا یا ادکلن‌های موضوع فضایی قرار می‌گیرند، همگی از نظر مضمونی و درونمایه مفهومی با تمرکز بر صورت‌های فلکی و زیباترین ستاره‌های نهفته در هر کدام از آنها ساخته شده‌اند.

هر کدام از این عطرها همراه با شرح مفصلی از پیشینه آن ستاره‌ای عرضه می‌شوند که درواقع قرار است نمادی از آن باشند: ستاره مورد نظر چه معنایی دارد؟ چگونه درون یک عطر گنجانده شده است؟ هر کدام از این سه کالکشن هم توضیحات و توصیفات خاص خودشان را دارند که بسیار پرجزئیات است.

کالکشن لونا: این کالکشن را می‌توان کاوشی هنری در قلمروی حافظه و بازکشف چیزهای گمشده دانست که از داستان‌های قرون‌وسطایی درباره ماه و چیزهای گمشده الهام می‌گیرد. تیتزیانا با بهره‌گیری از پیشینه کاری‌اش در زمینه جواهرسازی و خاطرات کودکی خود در زیر آسمان مهتابی، عطرهایی را خلق کرده است که جادوی گنجینه‌های گمشده و شگفتی‌های نوستالژیک را تداعی می‌کنند. پس از ۲۰ سال محافظت از عصاره‌های کمیاب و گران‌بها، این کالکشن می‌خواهد که سفری به‌دنبال بازکشف چیزهای فراموش‌شده را به تصویر بکشد، درحالی که تخیل شاعرانه را با الهامات کیهانی آمیخته می‌کند.

کالکشن لونا استارز عطار: این کالکشن جذاب درواقع گروهی از عطرهای هنری را با الهام‌گیری از ریشه‌های باستانی عطرسازی به‌عنوان عصاره‌های بدون الکل و عسل‌مانند که فقط افراد ماهر توانایی استفاده از آنها را داشتند، در اختیار مخاطبان می‌گذارد. شهدهای غلیظ و جذاب این کالکشن درون بطری‌های کریستالی دست‌ساز با طراحی الماس‌گونه قرار می‌گیرند تا همچون عصاره‌های غلیظ و با ماندگاری بالا درنهایت غلظت و جذابیتی جادویی و بی‌نظیر را ارائه کنند. عطرهای این کالکشن فقط برای خبره‌های واقعی عطرشناسی طراحی شده‌اند، درحالی که هم می‌توان از آنها به‌تنهایی استفاده کرد و هم می‌توان انها را با دیگر عطرها لایه‌بندی کرد تا عطری منحصربه‌فرد و شخصی با هاله‌ای افسونگر و ماندگار خلق شود.

کالکشن لونا استارز اسولوتو: عطرهای این کالکشن می‌خواهند که همچون ادای احترامی به اسرار کیهان مطرح شوند، درحالی که هنر جواهرسازی ایتالیایی را با روحیه خیال‌پردازانه طراحش ترکیب می‌کند. این کالکشن از غبار ستارگان و صورت‌های فلکی مانند آندرومدا، دراکو و اورسا الهام می‌گیرد تا به کالکشنی آکنده از عطرهای الهام گرفته از فضا تبدیل شود. کالکشن لونا استارز اسولوتو، جادوی شب‌های کودکی در زیر آسمان‌ها را به تصویر می‌کشد، درحالی که داستان‌های اساطیری باقیمانده از نیاکان نیز همچون چراغ راهنمای این کالکشن می‌درخشند. هر کدام از عطرهای این کالکشن را می‌توان سفری به نقاط مختلف کیهان توصیف کرد، آنجا که ملودی‌ها و تضادهای برگرفته از الهامات آسمانی در ساختارهای معطر انقلابی و مبتنی بر هارمونی بازتفسیر می‌شوند. بنابراین کالکشن لونا استارز اسولوتو مخصوص کسانی است که حقیقتا هنر ستارگان را درک می‌کنند.

۹. الین ــ تیری موگلر

مجموعه عطرهای نمادین الین (ساخته‌شده توسط برند تیری موگلر) طیف وسیعی از عطرهای متنوع را با نام‌های الین، الین گادس، الین گادس اینتنس، الین گادس سوپرا فلورال و الین هایپرسنس در اختیار مخاطبان می‌گذارد. سازندگان این مجموعه، سرچشمه الهام‌بخش برای خلق کالکشن تیری موگلر الین را این‌گونه توصیف کرده‌اند: «الهام‌گرفته از اسرار و شکوه کیهان، عطر الین ادو پرفیوم می‌خواهد به خلاقیت و قدرت نهفته در کیهان که عصاره‌ای زنانه دارد، ادای احترام کند». بطری زیبای عطر الین شبیه به طلسمی کهن است که از انرژی طبیعی بارآور شده و همچون گوهری پرهیاهو و سرزنده جلوه‌گری می‌کند.

نت‌های کلیدی که در عطر کلاسیک الین وجود دارند، به ترتیب زیر هستند:

نت آغازین: آکورد کهربای سفید؛ نت میانی: چوب کشمیر؛ نت پایه: یاس رازقی.

۱۰. مون گلوری و سان فورس ــ د هارمنویست

برند د هارمونیست هم یکی از برندهایی است که با دو عطر در آفرینش و عرضه عطرهای الهام گرفته از فضا سهم دارد: مون گلوری (شکوه ماه) و سان فورس (نیروی خورشید). مون گلوری به جلوه‌های شاعرانه ماه اختصاص دارد؛ همان نیروی اسرارآمیزی که به هر جنبش، الگو و ریتمی در کره زمین شکل می‌بخشد. چارچوب مفهومی این عطر به رایحه سرمست‌کننده گل‌ها در ساعات غروب اختصاص دارد.

عطر سان فورس هم به سرزندگی و شادابی خورشید تقدیم می‌شود و می‌خواهد که انرژی شگفت‌انگیز خورشید را به تصویر بکشد و همچون گرمای خورشید بدرخشد. سان فورس بوی مرکبات و ادویه‌ها را با چوب‌های کمیاب ترکیب می‌کند تا جلوه‌ای از عصرهای پرحرارت را در خود داشته باشد.

نت‌های کلیدی نهفته در عطر مون گلوری به این ترتیب هستند:

نت آغازین: یاس هاوایی، گل یلانگ، سرخالو؛ نت میانی: گل ملکه شب، گل ساعت و عسل ارگانیک؛ نت پایه: چوب هینوکی، بلسان و چوب صندل.

نت‌های کلیدی سان فورس هم شامل این موارد می‌شوند:

نت آغازین: دارابی هاوایی، عصاره رز بلغاری، زعفران؛ نت میانی: هل، روایح دودی، عسل ارگانیک؛ نت پایه: چوب صندل، لوبان ارگانیک، مشک.

۱۱. متئوریت ــ کوارزو د سرکل

عطر متئوریت (به معنای شهاب‌سنگ) از برند کوارزو د سرکل توسط رامون بخار ساخته شده است. این شهاب‌سنگ سقوط‌کرده می‌خواهد عطر ویژه یک شهاب‌سنگ واقعی را درون خودش داشته باشد تا شما بتوانید انرژی همان شهاب‌سنگی را احساس کنید که حدود ۶ هزار سال پیش در منطقه کامپو دل سیه‌لو به زمین افتاد.

نت‌های کلیدی کوارزو د سرکل متئوریت به این ترتیب هستند:

نت آغازین: روایح فلزی، نارنگی؛ نت میانی: فلفل سیاه، دود، صمغ کندر؛ نت پایه: کهربای سفید، چوب سدر.

۱۲. استاری نایت ــ مونتال

برند مونتال پرفیومز که توسط پیر مونتال تأسیس شده است، از تجربیات ناب در کیهان گسترده بر فراز عربستان سعودی و زیبایی و اسرار پنهان در آسمان شرق الهام می‌گیرد. سازنده این عطر درواقع می‌خواهد که چنین تجربه متفاوتی از آسمان و کیهان را به‌عنوان یک هدیه به جهان غرب بیاورد. بنابراین عطر استاری نایت مانند «شب پرستاره» ون‌گوگ نیست، بلکه یک شب پرستاره متفاوت در سرزمین عربستان را به تصویر می‌کشد.

نت‌های کلیدی این عطر به این ترتیب هستند:

نت آغازین: سیب، ترنج کالابریایی، لیمو ترش؛ نت میانی: رز بلغاری، یاس مصری، نعناع هندی سوماترایی؛ نت پایه: مشک سفید، کهربا، روایح پودری.

۱۳. کاسمیک ــ امانوئل اونگارو

بطری عطر کاسمیک (از برند امانوئل اونگارو) شبیه به یک سیاره زیبا و از جنس مرمر طراحی شده است، الهام‌گرفته از سیاره زحل. این عطر می‌خواهد که تجسمی از آینده مدرنیته باشد و آن را با زنانگی کلاسیک آمیخته کند.

آمیزه عطر کاسمیک که بوی کهکشان‌ها را با خود دارد، این‌گونه شکل می‌گیرد:

نت آغازین: انبه، پرتقال، لیموترش، انگور فرنگی سیاه؛ نت میانی: زنبق وحشی، گل آفتاب‌پرست، بنفشه، شکوفه پرتقال، شکوفه گلابی، بلینی هلو (نوعی نوشیدنی)؛ نت پایه: مشک، چوب صندل، نعناع هندی، دانه تونکا، وانیل.

۱۴. اکوئیشن ــ فوگیا ۱۸۸۳

برند فوگیا ۱۸۸۳ در آرژانتین و با تمرکز بر مفهوم «عطرسازی مبتنی بر گیاهان بومی» تأسیس شد. این برند فعالیت‌هایش را با ادای احترام به جوامع بومی آمریکای جنوبی و نگهبانان گیاهان دارویی و معطرشان شروع کرد، درحالی که احترام‌گذاری به طبیعت و به‌دست آوردن عطرهای نهفته در طبیعت را نیز مهم می‌شمارد. این برند با عرضه عطر اکوئیشن، توجه ما را به فضای کیهانی جلب می‌کند. در توضیحات مربوط به این عطر آمده است: «تسیولکوفسکی (دانشمند روس‌تبار و از بنیان‌گذاران دانش فضانوردی) با کارهای بزرگش به انسان ها کمک کرد تا از جوّ زمین فراتر بروند. عطر اکوئیشن هم ما را از جهان قابل‌مشاهده زمین فراتر می‌رود از ما می‌خواهد که عطر و بوی فضای کیهانی را تخیل کنیم». عطر اکوئیشن به‌عنوان یکی از عطرهای الهام گرفته از فضا با جلوه‌های چرمی و معدنی‌اش قصد دارد که جوهره فضای کیهانی را به تصویر بکشد: عطری دودی اما باطراوت؛ آتشین؛ با بوی زغال؛ معدنی، صمغ‌آلود، نمکین؛ با بوی فلز سوخته؛ حاصل برخورد با استراتوسفر.

۱۵. پروکسیما ــ سنتائوری

برند انگلیسی سنتائوری که توسط پیتر کارتر تاسیس شده است، با تصمیم‌گیری برای ساخت و عرضه عطر پروکسیما درواقع به یک نام خاص اشاره دارد: «پروکسیما سنتائوری»، نزدیک‌ترین ستاره به زمین پس از خورشید!

طراحان پروکسیما، این عطر خاص را این‌گونه توصیف کرده‌اند: «الهام‌گرفته از امکانات بی‌کران آینده، به‌سوی کاوش در جهان‌های آینده و منظومه‌های ستاره‌ای جدید. این است بیان ما از حال‌وهوای یک جهان جدید که برای نخستین‌بار توسط بشریت کشف می‌شود. بازدید از یکی از نزدیک‌ترین همسایگان زمین، یعنی پروکسیما سنتائوری که فقط ۴.۲ سال نوری از زمین فاصله دارد. جایی که روزی در آینده شاید ما را به کاوش‌های بیشتر فرابخواند.

نت‌های کلیدی و برجسته در عطر پروکسیما به این ترتیب هستند: گریپ‌فروت، انگور فرنگی سیاه، توت‌ها، آلدهید، رز، هوا، چوب‌های روشن، زنبق، یاس رازقی، مشک.

۱۶. متئور ــ لویی ویتون

برند لویی ویتون در سال ۲۰۲۰ از عطری با نام متئور رونمایی کرد تا نام این برند هم در فهرست عطرهای الهام گرفته از فضا حضور داشته باشد. در بخش معرفی عطر لویی ویتون متئور آمده است: «نارنگی ماندارین با هیاهوی تندش، انرژی بی‌حدومرزی را بیدار می‌کند. عطری سرشار از شگفتی و شکوه همچون ابرهای درخشان و خیره‌کننده‌ای که بر پهنه آسمان همیشه بشر را مجذوب خود کرده‌اند. برای به چنگ گرفتن این انرژی هیجان‌انگیز،‌ ژاک کاوالیه (استاد عطرسازی) از نارنگی ماندارین سیسیلی استفاده کرده است؛ ترکیبی خاص با کیفیتی استثنایی که قلب و روح این عطر را از طراوتی آسمانی سرشار می‌کند. پس از تماس این نت با روایح سه‌گانه فلفل نیز طنین هیجان‌انگیزتری در عطر لویی ویتون متئور شکل می‌گیرد. در پایان نیز همچون امضایی متفاوت، نت خس‌خس باشکوه‌ترین وجوهش را آشکار می‌سازد ــ همزمان باطراوت، خاکی‌ـ‌زمینی و کهربایی ــ تا این معجزه سحر و افسونگری کامل شود. متئور با آمیخته‌سازی عناصری از آسمان و زمین، ظرافت‌های زیبای معاصری را به نمایش می‌گذارد که هیچ حد و مرزی نمی‌شناسند. نت‌های به‌کاررفته در این عطر به این ترتیب هستند: نارنگی ماندارین سیسیلی، بهارنارنج تونسی، ترنج ایتالیایی، فلفل سیاه، فلفل صورتی، فلفل سیچوان، خس‌خس جاوا.

۱۷. متالدون ــ اتر پرفیومز

متالدون که با لقب «عطر فضا» مشهور شده است، دقیقا می‌خواهد که چنین عطری باشد. درواقع باید گفت که متالدون با کمک و مشورت فضانوردان ایستگاه فضایی بین‌المللی ساخته شده است. عطر متالدون که بویی شیرین و فلزی دارد، می‌خواهد که بوی فلز سوخته و ذرات پرانرژی موجود در کیهان و مولکول‌های رهاشده در کابین فضاپیماها را به تصویر بکشد.

متالدون را عطری شیرین و چوبی توصیف کرده‌اند که از نت‌های روایح دودی، فلز، صمغ‌ها، خزه، کهربا و چوب نیز استفاده می‌کند.

۱۸. مون‌لایت ــ آریانا گرانده

برند آریانا گرانده نیز با طراحی و عرضه عطر مون‌لایت به جمع برندهای مرتبط با عطرهای الهام گرفته از فضا پیوسته است. این عطر را محصولی اغواگرانه و سحرآمیز توصیف کرده‌اند که روحیه جسورانه، انرژی مثبت و حضور پررنگ خود آریانا را به تصویر می‌کشد. خواست اصلی این برند از ساخت عطر مون‌لایت، این بوده است که شخصیت حقیقی شما را با کمک همین عطر به تصویر بکشد.

نت‌های کلیدی عطر مون‌لایت به ترتیب زیر هستند:

نت آغازین: انگور فرنگی سیاه، آلو؛ نت میانی: مارشمالو، گل صدتومانی؛ نت پایه: چوب صندل، کهربای سیاه و وانیل.

 

سیاره مریخ چه بویی دارد؟

ربات‌های کاوشگر دریافته‌اند که مریخ، جهانی از جنس گوگرد، اسیدها، منیزیم، آهن و کلر دارد که همگی در معرض تماس با نور خورشید قرار گرفته‌اند و در اتمسفری غنی از دی‌اکسید کربن فرو رفته‌اند. اما این مجموعه پیچیده و عجیب‌وغریب دقیقا چه بویی به سیاره مریخ می‌دهد؟

به نظر می‌رسد که همه ــ نه‌تنها کاوشگران مریخ ــ می‌توانند از این راز باخبر شوند، زیرا احتمالا راه‌هایی برای بازآفرینی بوی مریخ بر روی کره زمین وجود دارند.

فناوری Headspace

یکی از نوآوری‌های نسبتا جدید در صنعت عطرسازی، فناوری Headspace است. ژاکلین فورد موری (بنیان‌گذار و دانشمند ارشد کمپانی All These Worlds) می‌گوید: «فناوری Headspace مولکول‌ها را جمع‌آوری می‌کند و سپس نمونه خاصی را برای تجزیه و تحلیل طیفی به آزمایشگاه برمی‌گرداند. نتایج نهایی هم معمولا برای آفرینش عطری که بوی همان مولکول‌ها را تقلید می‌کنند، استفاده می‌شوند. این دانشمند تصور می‌کند که می‌توان از Headspace یا چیزی شبیه به آن برای رمزگشایی از بوی مریخ استفاده کرد.

ژاکلین فورد موری در گفت‌وگو با Space.com می‌گوید: «فکر می‌کنم که طراحان عطرهای هنری جدید دوست داشته باشند مجموعه‌ای از عطرها را طراحی کنند که کاملا براساس تفسیرهای خودشان از بوی سیاره مریخ شکل گرفته باشند». به‌گفته او، مأموریت‌های آینده می‌توانند جوّ سیاره مریخ را با استفاده از ابزارهای طیف‌سنجی بررسی کنند و سپس اطلاعات ثبت‌شده را به زمین بفرستند. دقیقا همین‌جاست که فناوری Headspace می‌تواند بوی سیاره سرخ را بازسازی یا تداعی کند. در ادامه هم عطرسازان خلاق می‌توانند عناصر خاصی را به چارچوب به‌دست‌آمده از بوی مریخ اضافه کنند و تفسیر خودشان از بوی مریخ را در اختیار مخاطبان بگذارند.

بوی سیاره سرخ

موری گمان می‌کند که بوی غالب و فراگیر در مریخ باید بویی نسبتا تند و گازدار از ترکیبات اسیدی باشد، درحالی که باید ته‌مایه گچی و شیرینی هم داشته باشد. اگر روزی انسان‌ها بتوانند بر روی کره مریخ زندگی کنند، این بوی خاصی به بخشی از زندگی آنها تبدیل خواهد شد. فقط کافی‌ست به ۳۰ یا ۴۰ سال دیگر فکر کنید، یعنی زمانی که سکنی کردن در مریخ امکان‌پذیر شده و عطرسازی آینده فضایی هم شکل گرفته است. در آن روزگار شگفت‌انگیز، ساکنان مریخ باید بوهای تازه‌ای را تجربه کنند و هنر عطرسازی را وارد دوران کاملا تازه‌ای کنند.

دکتر لوئیزا پرستون (از گروه فیزیک فضا و آب‌وهوا در دانشگاه کالج لندن و از اعضای گروه Mullard Space Science Laboratory) می‌گوید: «من فکر می‌کنم که مریخ باید بوی گچ داشته باشد (مثل وقتی که با گچ روی تخته می‌نویسید و کل فضا را بوی غبار گچی پُر می‌کند)، اما ته‌مایه فلزی هم باید در آن باشد. به نظرم به‌دلیل ترکیبات گوگردی موجود در مریخ، احتمالا مریخ کمی بوی تخم‌مرغ هم دارد».

پروفسور هیلاری داونز (استاد ژئوشیمی در دانشکده علوم زمین و سیاره‌ای در دانشگاه لندن) هم بوی مریخ را اینطور توصیف می‌کند: «همچون صحرایی خشک، غبارآلود، با بوی ماسه‌های زنگ‌زده».

با توجه به خصوصیات سیاره مریخ می‌توان تصور کرد که این سیاره بویی تند و خفه‌کننده دارد که از بوی گردوغبار، اسید، روایح گوگردی و کلری و همچنین بوی فلز زنگ‌زده خشک شکل می‌گیرد. تصور کنید که یک قابلمه پُر از کلم و تخم‌مرغ روی اجاق‌گاز درحال پختن است و شما دارید یک سکه فلزی زنگ‌زده را مزه‌مزه می‌کنید. البته ما سعی کردیم که از حالت زننده و ناجور این تصویر کم کنیم تا حداقل برای چند ثانیه بتوانید بوی واقعی مریخ را تحمل کنید!

 

ماه چه بویی دارد؟

دکتر لوئیزا پرستون درباره بوی ماه می‌گوید: «کمی زغالی با رگه‌هایی از گوگرد تخم‌مرغی؟ واقعا نمی‌دانم که باید درباره اظهارنظر فضانوردان سفینه آپولو، یعنی بوی گوگرد مصرف‌شده، چه بگویم، اما ترکیب روی ماه عمدتا سیلیکون همراه با مقداری آهن است.

به‌لطف فضانوردان سفینه آپولو که ماه را از نزدیک دیدند، ما ایده‌ای از بوی غبار ماه داریم. در طول پیاده‌روی‌های فضایی، ذرات غبار ماه به لباس‌های فضانوردی، دستکش‌ها و چکمه‌های این فضانوردان چسبید. پس از بازگشت به ماژول مستقر در ماه و برداشتن کلاه‌های ایمنی، فضانوردان متوجه شدند که غبار ماه بوی خاصی دارد. جین سرنان (آخرین انسانی که روی ماه قدم گذاشت) گفت که غبار ماه درواقع بوی باروت مصرف‌شده می‌داد و تأکید کرد که «انگار که کسی به‌تازگی با اسلحه روی ماه شلیک کرده باشد». چارلی دوک (خلبان آپولو ۱۶) هم گفته است که «ماه واقعا بوی تندی دارد... هم بوی باروت و هم طعم باروت را در ماه حس کردم».

با این‌حال، درک این نکته مهم است که غبار ماه هیچ شباهتی به باروت اسحله ندارد! طبق گزارشات NASA، «تقریبا نیمی از آن را دی‌اکسید سیلیکون تشکیل می‌دهد که توسط شهاب‌سنگ‌هایی که به ماه برخورد می‌کنند، به‌وجود می‌آید. این برخوردها که میلیاردها سال ادامه داشته‌اند، خاک سطح ماه را به چیزی شیشه‌ای تبدیل کرده‌اند و بخشی از آن را هم به قطعات ریز خرد کرده‌اند. غبار ماه سرشار از آهن، کلسیم و منیزیم است، شبیه به چیزی که در اولیوین و پیروکسن وجود دارد».

هنوز هیچ‌کس نمی‌داند که چرا فضانوردان آپولو، بوی باروت مصرف‌شده را در ماه حس کردند. اما چند نظریه درباره این قضیه وجود دارد:

فعل و انفعال میان غبار ماه و هوای مرطوب درون ماژول فضانوردی باعث انتشار مولکول‌های بودار خاصی در محیط ماه شده است که شبیه به بوی باروت بوده‌اند.

یون‌های باد خورشیدی در غبار ماه گیر افتاده‌اند و هنگام تماس با هوای داخل فضاپیما تبخیر شده‌اند و درنتیجه بوی باروت ایجاد کرده‌اند.

غبار ماه هنگام تماس با اکسیژن درون ماژول فضانوردی برای اولین بار اکسیده می‌شود و درنتیجه می‌سوزد. همین فرایند است که بوی باروت مصرف‌شده را ایجاد کرده است.

نکته جالب دیگر این است که غبار ماه منتقل‌شده به سیاره زمین دیگر بوی باروت نمی‌دهد. پس هرآنچه که باعث ایجاد بوی باروت در غبار ماه شده، زمانی اتفاق می‌افتد که فضانوردان با تجهیزات فضانوردی خاصشان در ماه حضور داشته باشند.

پروژه‌های عطر ناسا

وقتی به فضا فکر می‌کنید، احتمالا چیزهایی مانند ستاره‌ای دوردست، سیارات اسرارآمیز و اختروش‌هایی که مانند هیولاهایی خشمگین به نظر می‌رسند را در نظر می‌گیرید. اما ظاهرا خود فضا هم بوی خاص خودش را دارد.

با عطر «او د اسپیس» که به پروژه‌های عطر ناسا تعلق دارد، می‌توانید «خاطرات کیهانی» را به آرشیو خاطرات خودتان اضافه کنید. اما این عطر که توسط ناسا طراحی شده، چه بویی دارد؟ چه چیزی باعث شده که طراح عطر «او د اسپیس» از عناصری مانند باروت، استیک، تمشک و نوشیدنی رام استفاده کند؟ حتما بوی فضای کیهان!

حالا به‌لطف این عطر جدید که در دسترس مخاطبان قرار گرفته، دیگر نیازی نیست که برای استشمام بوی فضا، راه طولانی و عجیبی را از خانه خودتان تا فضای کیهان پست سر بگذارید!‌

تونی آنتونلی (فضانورد سابق ناسا) در یک ویدئوی تبلیغاتی برای این عطر می‌گوید: «بویی که در فضای کیهان حس کردم، بسیار منحصربه‌فرد و قدرتمند بود؛ بویی که به بوهای آشنا و همیشگی در کره زمین هیچ شباهتی نداشت. کمتر روزی از زندگی‌ام می‌گذرد که بارها به بوی فضای کیهان فکر نکنم».

استیو پیرس (شیمیدان و بنیان‌گذار کمپانی Omega Ingredients) که طراحی و اجرای این پروژه از پروژه‌های عطر ناسا را بر عهده داشته، از مدت‌ها قبل به‌دنبال عطر و بوی فضای کیهان که روی زمین یافت نمی‌شود، می‌گشته است. او در یکی از برنامه‌های هنری خود با عنوان «بوهای غیرممکن» تلاش کرده بود که بوی ایستگاه فضایی Mir را بازسازی کند. او در آن زمان گفت که عطر ایستگاه فضایی Mir باید ترکیبی تند از عرق، لاک‌ پاک‌کن و بنزین داشته باشد.

در سال ۲۰۰۸، پیرس وارد مذاکره با ناسا شد تا ابتدا نحوه مواجهه با بوهای مختلف فضا را به فضانوردان آموزش بدهد و سپس از این فرایند برای بازسازی بوی فضای کیهان کمک بگیرد.

مت ریچموند (مدیر این پروژه از پروژه‌های عطر ناسا) در مورد بوی واقعی فضا می‌گوید که فضانوردان مجموعا بوی فضا را ترکیبی از بوی استیک سوخته‌شده، تمشک و نوشیدنی رام معرفی کردند. بوی باروت هم معمولا در توصیفات آنها از بوی فضا وجود دارد.

استیو پیرس که در سراسر جهان به‌خاطر دانش عالی‌اش در زمینه بیوشیمی نوآورانه و پیشرفته شهرت دارد، برای استفاده متفاوت از مواد اولیه کاملا طبیعی تلاش می‌کند. او می‌خواهد که از بهترین مواد اولیه برای پروژه‌های گسترده خود استفاده کند و برای کسب بالاترین گواهینامه‌های معتبر مبارزه می‌کند. شاید عطرسازی آینده فضایی با تلاش‌های استیو پیرس بتواند محصولات شگفت‌‌انگیزی را در اختیار علاقه‌مندان به بوی کهکشان‌ها بگذارد.

---

ندا احمدلو